Tặng quà Tết đã trở thành ký ức quen thuộc của nhiều thế hệ người Việt. Thế nhưng theo dòng chảy thời gian, hình thức quà biếu cũng dần đổi thay. Vậy đâu là sự khác biệt, đâu là giá trị còn được lưu giữ trong quà Tết xưa và nay? Hãy cùng SagoGifts khám phá ngay trong bài viết hôm nay!
Ý nghĩa của việc tặng quà Tết trong văn hoá xưa
Trong ký ức người Việt, quà Tết không chỉ là những món để biếu tặng mà còn là cách thể hiện lòng hiếu thảo và cầu nối gắn kết giữa các thế hệ. Cứ mỗi khi Tết đến, con cháu lại chuẩn bị đôi bánh Tét/bánh chưng, trầu cau để biếu ông bà thể hiện tấm lòng hiếu thảo. Hay hàng xóm, láng giềng cũng trao nhau những gói mứt, hạt dưa,… để cùng nhau cảm nhận không khí năm mới.
Có thể nói, phong tục tặng quà Tết ngày xưa gắn liền với “hồn Tết Việt” – mộc mạc, chân thành mà vô cùng sâu sắc. Những món quà Tết dân gian như hạt dưa, bánh in, miếng trầu cau hay hũ mứt gừng dẫu không giá trị về vật chất, nhưng lại mang trong mình lời chúc an khang, sung túc cho một năm mới. Đó là thứ quà mang đậm giá trị tinh thần, vừa gần gũi, vừa thiêng liêng, để mỗi người cảm nhận rõ hơn ý nghĩa của sự sum họp gia đình, của tình làng nghĩa xóm đậm đà.
So với ngày nay, khi những giỏ quà biếu Tết hiện đại trở nên đa dạng và sang trọng hơn, quà Tết truyền thống vẫn để lại nhiều dư âm. Bởi trong từng món quà Tết xưa giản đơn ấy là cả một nền văn hoá hiếu lễ, một tinh thần sẻ chia và những ký ức ấm áp về một mùa xuân trọn vẹn nghĩa tình.
Các món quà Tết xưa đặc trưng thường thấy hiện nay
Dù xã hội hiện đại mang đến nhiều lựa chọn sang trọng, những món quà Tết xưa dưới đây vẫn luôn hiện diện trong đời sống hôm nay:
Bánh chưng, bánh tét – linh hồn ngày Tết
Từ bao đời nay, bánh chưng, bánh tét đã trở thành linh hồn của Tết Việt. Dù là giỏ quà Tết xưa hay nay, bạn cũng dễ dàng bắt gặp chúng trong giỏ quà của người Việt.
Truyền thống này bắt nguồn từ truyền thuyết Liêu Lang, khi ông làm ra bánh chưng, bánh dày dâng lên vua Hùng. Từ đó, bánh chưng trở thành món ăn thiêng liêng, gắn liền với ý nghĩa “Trời tròn – Đất vuông”, vừa thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên, cội nguồn, vừa gửi gắm ước vọng no đủ, hạnh phúc.. Về sau, dựa vào bánh chưng, người dân Nam Bộ sáng tạo ra bánh tét để phù hợp với nguyên liệu và tập quán vùng đất mới, nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần đoàn viên, sung túc.
Bên cạnh ý nghĩa ấy, gói bánh chưng, bánh tét còn là cách gắn kết tình thân. Hình ảnh cả nhà quây quần gói bánh, canh nồi bánh đỏ lửa suốt đêm đã trở thành phong tục không thể thiếu trong Tết Việt.
Mứt Tết cổ truyền
Nhắc đến Tết, không thể thiếu khay mứt Tết với đủ hương vị quen thuộc. Từ miếng mứt gừng ấm nồng, mứt dừa ngọt bùi,… cho đến mứt bí thanh mát, tất cả đều gợi lên sự ngọt ngào, đoàn viên trong ngày xuân. Mứt không chỉ là món ăn vặt mà còn là biểu tượng của sự sum vầy, lời chúc năm mới an yên, hạnh phúc.
Hình ảnh khay mứt còn là cách gợi nhớ về ký ức chợ Tết xưa. Những sạp hàng đầy màu sắc, trẻ nhỏ háo hức chọn từng gói mứt, người lớn mua về bày bàn thờ tổ tiên. Dù dòng chảy thời gian thay đổi, nhưng mứt Tết vẫn luôn hiện diện trong mỗi gia đình và trở thành cầu nối, đưa hương vị quà Tết xưa hoà vào nhịp sống hiện đại.
Trà, rượu và trầu cau
Trong phong tục Tết cổ truyền, trà, rượu và trầu cau luôn được xem là những món quà biếu trang trọng, giàu ý nghĩa. Người xưa thường trao nhau gói trà quê, chai rượu nếp hay nải trầu đỏ thắm như cách gửi gắm sự kính trọng và lời cầu chúc một năm mới an khang, thịnh vượng. Những lễ vật mộc mạc ấy không chỉ thể hiện tình cảm chân thành mà còn phản ánh tinh thần trọng lễ nghĩa của người Việt.
Ngày nay, trong nhiều giỏ quà Tết hiện đại, hộp trà thượng hạng hay chai rượu ngoại nhập vẫn giữ vai trò trung tâm. Dù hình thức thay đổi, nhưng ý nghĩa tôn kính và lời chúc tốt đẹp mà ông cha đã truyền lại vẫn còn nguyên giá trị.
Quà quê mộc mạc
Bên cạnh bánh chưng, mứt hay trà rượu, những quà Tết quê như hạt dưa, hạt bí, kẹo kéo, bánh in, mạch nha, giò chả,… cũng gắn liền với ký ức tuổi thơ. Tết đến, cả gia đình quây quần nhâm nhi hạt dưa, chia nhau miếng bánh in giòn tan, nghe tiếng cười rộn rã nơi sân nhà.
Những món ăn này tuy bình dị nhưng lại mang đậm hơi thở làng quê, gợi nhớ một thời quà Tết xưa mộc mạc. Đến nay, nhiều gia đình vẫn chọn hạt dưa, bánh in để thêm phần ấm cúng cho mâm cỗ, như một cách lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.
Quà Tết xưa và nay – So sánh những nét khác biệt đáng chú ý
Nhìn lại phong tục tặng quà, có thể thấy sự thay đổi rõ rệt giữa quà Tết ngày nay và ngày xưa. Nếu như giỏ quà Tết xưa thường rất đơn giản, mộc mạc và phần lớn do chính tay người dân làm ra, thì ngày nay, quà Tết đã trở nên đa dạng và sang trọng hơn.
Trước kia, quà Tết chủ yếu là bánh chưng, bánh tét, trà rượu, mứt tết, lì xì đầu năm…. Những món quà biếu ngày Tết ấy tuy giản dị mang nặng giá trị tinh thần, thể hiện lòng hiếu thảo, mong muốn gắn kết. Người ta trao nhau món quà quê, không quá cầu kỳ nhưng chứa đựng sự chân thành và tình nghĩa.
Giờ đây, cùng với nhịp sống hiện đại, quà Tết đã trở nên phong phú hơn. Nổi bật là các món quà tiện dụng, hợp thị hiệu thời đại như giỏ quà doanh nghiệp, hộp quà nhập khẩu, rượu vang ngoại, hạt dinh dưỡng,… hay sản phẩm hữu cơ cao cấp. Có thể thấy, quà biếu hiện đại không chỉ dừng lại ở tình cảm mà còn thể hiện sự tinh tế, vị thế và phong cách của người tặng.
Dẫu có nhiều sự khác biệt, ý nghĩa cốt lõi của quà Tết xưa và nay vẫn không đổi. Đó là lời chúc một năm mới an khang, thịnh vượng, là sự tri ân và kết nối. Có thể nói, cách thể hiện đã thay đổi theo thời gian, nhưng giá trị truyền thống mà cha ông để lại vẫn luôn được lưu giữ trong từng món quà ngày xuân.
Giá trị văn hoá của quà Tết ngày xưa trong đời sống hiện đại
Qua bao thế hệ, những món quà Tết ngày xưa vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong tâm thức người Việt. Từng hạt dưa, miếng mứt gừng hay chiếc bánh chưng xanh đều gợi nhắc về ký ức Tết tuổi thơ. Những tiếng cười rộn rã bên nồi bánh đỏ lửa, niềm háo hức khi được mở khay mứt ngày mùng Một hay cảm giác ấm áp khi nhận món quà quê từ hàng xóm láng giềng. Đó chính là hương vị Tết xưa, mộc mạc nhưng giàu tình thân.
Trong đời sống hiện đại, nhiều gia đình vẫn cố gắng tái hiện phong vị truyền thống qua những giỏ quà biếu mang hơi thở xưa. Bên cạnh những món quà hiện đại như rượu vang, bánh kẹo nhập khẩu, hạt dinh dưỡng,… nhiều gia đình lựa chọn kết thêm những món quà quê giản dị. Đó có thể là bánh chưng, set mứt, trà/ rượu truyền thống,… hay các đặc sản vùng miền như bánh pía, kẹo dừa, nem chua,… Sự kết hợp khéo léo này vừa tôn vinh nét đẹp xưa, vừa đáp ứng nhu cầu ngày nay.
Điều quý giá là, dù hình thức có đổi thay, thông điệp gửi gắm trong quà Tết vẫn vẹn nguyên với lời chúc an khang, sự gắn kết tình thân và hình ảnh của văn hoá sum vầy mỗi độ xuân về. Chính nhờ đó, truyền thống trao quà Tết xưa vẫn âm thầm sống mãi trong đời sống hiện đại, như một phần hồn cốt của dân tộc.
Như vậy, sự khác biệt giữa quà Tết xưa và nay không chỉ phản ánh nhịp sống đổi thay, mà còn cho thấy những giá trị văn hoá vẫn âm thầm được gìn giữ. Mỗi món quà, dù truyền thống hay hiện đại, đều là nhịp cầu nối kết yêu thương, để mùa xuân thêm ý nghĩa và trọn vẹn. Vì vậy, đừng quên lựa chọn những giỏ quà Tết ý nghĩa từ SagoGifts để vừa lưu giữ hương vị truyền thống, vừa gửi gắm trọn vẹn tình thân trong mùa xuân mới.
